سال ۱۳۲۵ هجری شمسی

سال ۱۳۲۵ هجری شمسی
< ۱۳۲۶ - ۱۳۲۴ >

۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳
۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ قمری؛ ۱۹۴۶ و ۱۹۴۷ میلادی
حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی
پهلوی در ایران	محمدرضا شاه (سلطنت: ۱۳۲۰ش ـ ۱۳۵۷ش)
بارَک‌زایی در افغانستان	محمدظاهر شاه(حکومت: ۱۳۱۲ش ـ ۱۳۵۲ش)
راج بریتانیا در هند (شامل پاکستان و بنگلادش و میانمار)	(۱۲۳۷ ـ ۱۳۲۶ش/۱۸۵۷ ـ ۱۹۴۷م)
آل‌سعود در عربستان	عبدالعزیز بن عبدالرحمن (حکومت: ۱۲۸۱ ـ ۱۳۳۲ش/۱۹۰۲ ـ ۱۹۵۳م)
تولدها
سید عارف حسین حسینی
وفات‌ها
سید ابوالحسن اصفهانی
سید حسین طباطبایی قمی

سال ۱۳۲۵ هجری شمسی شامل درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی، سید حسین طباطبایی قمی، میرزا مهدی اصفهانی و سیدعلی قاضی طباطبایی بود. همچنین در این سال سید محمدحسین طباطبایی از تبریز به قم رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند و دولت ایران قانون تعلیمات اجباری (آموزش و سواد اجباری و رایگان) را که به پیشنهاد سیدحسین بروجردی تعالیم دینی به آن اضافه شد، آغاز کرد.

رویدادها

• ۲۲ فروردین (۱۱ آوریل ۱۹۴۶م): سوریه استقلال خود را از فرانسه گرفت.
• ۲۳ تیر. گروه آرگون/ایرگون، گروه مسلح یهودی و مخالف با سرپرستی و حضور بریتانیا در فلسطین، در هتل کینگ‌دیوید (ملک داود) در شهر قدس ـ‌که محل اقامت اعضای دولت تحت سرپرستی انگلیس‌ـ بود، بمبی را منفجر کرد و ۹۲ نفر کشته شدند. سه ماه بعد، این گروه، سفارت بریتانیا را در رم، پایتخت ایتالیا منفجر کرد.
• محمدظاهر، شاه افغانستان، هاشم‌خان، نخست وزیر و عموی خود را برکنار و عموی دیگر خود، محمودخان را منصوب کرد. دوران صدارت محمودخان (۱۳۲۵ ـ ۱۳۳۲ش) با برخی آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به‌خصوص برای شیعیان همراه بود.
• نشریه نور که توسط محمد خالصی زاده، عالم عراقی مقیم ایران، در انتقاد از محمدرضا پهلوی، شاه ایران، منتشر می‌شد، توقیف و خالصی‌زاده به یزد تبعید شد.
• در این سال دولت ایران اعلام کرد قانون تعلیمات اجباری (آموزش و سواد اجباری و رایگان) را در کشور اجرا می‌کند. سیدحسین بروجردی، فقیه مقیم قم، از محمدتقی فلسفی، روحانیِ خطیب خواست به دیدار محمدرضا پهلوی برود و از او بخواهد تعالیم دینی را هم در کنار تعلیمات ابتدایی بگنجاند. شاه ایران، درخواست او را پذیرفت.
• سید محمدحسین طباطبایی معروف به علامه طباطبایی، از تبریز به قم رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند.
• آذر: پس از خروج نیروهای شوروی از آذربایجان ایران، نیروهای دولتی در ماه آذر به تبریز آمدند و حکومت حزب دموکرات، به‌ریاست سیدجعفر پیشه‌وری را پایان دادند. سران این حکومت به آذربایجان شوروی گریختند.
• سیدحسین و سیدعلی امامی، دو برادر عضو گروه فداییان اسلام که سیداحمد کسروی، نویسنده ایرانی را در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ش کشته بودند، با تقاضای تعدادی از عالمان، از زندان آزاد شدند.
• مُسلم لیگ، حزب اصلی مسلمانان هند، به رهبری محمدعلی جناح، مذاکرات استقلال و جدایی مناطق مسلمان‌نشین هند و تشکیل پاکستان (شامل پاکستان فعلی و بنگلادش) را با مهاتما گاندی، رهبر استقلال هند به پیش می‌بُرد. در ۲۲ مرداد(۱۴اوت) سال بعد (۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م) پاکستان به‌وجود آمد.

تولدها

• ۹ تیر. محمدتقی انصاریان، مؤسس انتشارات انصاریان (۳۰ رجب ۱۳۶۵ق)

درگذشت‌ها

• ۱۳ آبان. سید ابوالحسن اصفهانی، مرجع تقلید ایرانی مقیم نجف. (۹ ذی‌الحجه ۱۳۶۵ق)
• ۱۶ بهمن. سید حسین طباطبایی قمی، فقیه ایرانی مقیم نجف که پس از ابوالحسن اصفهانی، مرجع تقلید شد. (۱۴ ربیع‌الاول ۱۳۶۶ق)
• رضا بن هاشم موسوی، عالم شیعه و نویسنده کتاب الخبر و العيان فی احوال الافاضل و الاعيان.
• عبدالرحمن بن زیدان علوی، نقیب علویان در مِکناس مراکش و تاریخ‌نویس دولت علویان این کشور.
• میرزا مهدی اصفهانی از فقهای شیعه و بنیان‌گذار مکتب تفکیک.
• سیدعلی قاضی طباطبایی، عارف، و استاد اخلاق در حوزه علمیه نجف.

فقیهان نامدار

فقیهان نامدار این سال عبارت بودند از:

پانویس

منابع

• امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۸ق.
• امینی، داوود، اندیشه و عملکرد فدائیان اسلام، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵ش.
• بامداد، مهدی، شرح‌حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، تهران، نشر زوار، ۱۳۵۷ش.
• برگمن، رونن، ، ترجمه:منصور بیطرف، سایت روزنامه اعتماد، نشر:۱۷مرداد ۱۳۹۷ش، بازدید؛۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• تاجدینی، علی، یادها و یاگارها، انتشارات پیام نور، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.
• جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی ـ سیاسی ایران: از روی کار آمدن محمدرضاشاه تا پیروزی انقلاب اسلامی (سالهای ۱۳۲۰ـ ۱۳۵۷)، تهران، نشر علم، ۱۳۸۳ش.
• جعفریان، رسول، «»، کانال کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در تلگرام، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۱ش.
• حائری، علی، ، قم، نشر دفتر عقل، ۱۳۸۶ش.
• خاطرات و مبارزات حجت‎‌الاسلام فلسفی، به کوشش سیدحمید روحانی، علی دوانی و دیگران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۶ش.
• زرکلی، خیرالدین، ، بیروت، دارالعلم الملایین، ۱۹۸۰م.
• رضاخان، تسلیم، سفیر نور، لاهور، پاکستان، ۱۹۹۸م.
• دباغ، هاشم، صفحات مشرقة من الجهاد الدینی و السیاسی العلماء العراق: الامام المجاهد الشیخ محمد الخالصی (جلد ۱)، تهران، ناشر:هاشم دباغ،‌۱۴۱۹ق.
• شریف‌رازی، محمد، آثار الحجه (تاریخ و دائره المعارف حوزه علمیه قم)، قم، ۱۳۳۲-۱۳۳۳ش.
• عاقلی، باقر، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران: نشر گفتار، ۱۳۷۳ش.
• علوی، سید محمدحسین، خاطرات زندگانی آیت الله بروجردی، انتشارات اطلاعات تهران، ۱۳۴۱ش.
• غلامی، علی، گلشن ابرار، جلد۴، چاپ اول، قم، پژوهشکده باقرالعلوم، ۱۳۸۴ش.
• گریوال، شیرمحمد، مدخل «محمدعلی جناح، قائد اعظم»، اردو دائرةالمعارف‌ اسلامیه (دائرةالمعارف اسلامی به زبان اردو)، لاهور ۱۳۸۴ـ۱۴۱۰ق/۱۹۶۴ـ۱۹۸۹م.
• معصومی، جواد، گوهر ادب، پرتوی از حیات علمی، عملی و معنوی استاد مدرس افغانی، قم، تهذیب، خرداد ۱۳۸۳ش.
• ، پگاه حوزه (ویژه حوزه‌های دینی)، ۳۰ فروردین ۱۳۸۶، شماره ۴۶.
• «، نور علم، شماره ۲۳، آبان ۱۳۶۶ش.
• ، خبرگزاری میزان، نشر:۱۳۹۴/۷/۸ش، بازدید:۱/۶/۱۴۰۰ش.
• ، سایت روزنامه تعادل، نشر:۵مرداد ۱۳۹۹ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۱۰مهر ۱۳۸۶ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، روزنامه ابتکار، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، سایت مشرق، نشر:۱۸تیر ۱۳۹۱ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۲۲فروردین ۱۳۹۷ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، سایت روزنام جام‌جم، نشر:۳۱تیر ۱۳۹۲ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
• ، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۲۱/۹/۱۳۹۱، بازدید:۲/۶/۱۴۰۰.
• ، سایت پرتو نادری، بازدید: ۲شهریور ۱۴۰۰ش.